Podniebny park w Nowym Jorku

"Nowojorski High Line to jeden z najbardziej nietypowych parków na świecie - powstał na miejscu linii kolejowej i znajduje się ok. 9 m nad ziemią.

High Line to park utworzony na trasie linii kolejowej przebiegającej przez 22 przecznice Nowego Jorku wzdłuż zachodniego brzegu Manhattanu. Obecnie jest jednym z najbardziej popularnych miejsc wypoczynku wśród nowojorczyków oraz atrakcją turystyczną przyciągającą około 5 mln turystów rocznie.

Rozlokowany pomiędzy Gansevoort i 34 Aleją, liczy ok. 2,5 km długości i zaledwie kilka metrów szerokości. Jego ostatni, ponad 800-metrowy odcinek, został otwarty 21 września i zakończył proces przebudowy niszczejącej estakady w tętniącą życiem, zieloną przestrzeń.

Całość inwestycji kosztowała prawie 223 miliony dolarów - część została sfinansowana przez władze miasta, jednak duży udział w budowie mieli mieszkańcy Nowego Jorku, którzy zebrali potrzebne fundusze.

Bujna roślinność, chodniki z pozostałościami torów kolejowych, strumienie, fontanny z wodą pitną, mobilne leżaki i ławeczki znajdujące się na wysokości prawie 10 metrów nad ziemią są pomysłem grupy zapaleńców (Przyjaciół High Line), która w 1999 roku ochroniła dawną estakadę kolejową przed rozbiórką. W 2006 roku rozpoczęto jej przebudowę, a już w 2009 otwarto pierwszą część - druga została udostępniona w 2011 roku.

Początki High Line sięgają połowy XIX wieku, kiedy wzdłuż Dziesiątej Alei w przemysłowej części Manhattanu poprowadzono linię kolejową ułatwiającą przepływ towarów między fabrykami i magazynami. Tory krzyżowały się z nowojorskimi ulicami, a ogromna liczba wypadków z pojazdami i pieszymi spowodowała, że 10 Aleję zaczęto nazywać "Aleją Śmierci".

Aby zapobiec niebezpieczeństwom, w 1934 roku wybudowano estakadę, która przebiegała pomiędzy budynkami a czasami przecinała ich wnętrza. Rozwój transportu samochodowego spowodował jednak coraz rzadsze wykorzystanie trasy – ostatni pociąg przejechał w 1980 roku, a opuszczona estakada stała się siedliskiem patologii społecznych.

Rewitalizacja trasy kolejowej zapoczątkowana przez Roberta Hammonda (założyciela Przyjaciół High Line) przyniosła niespodziewane rezultaty. Koncepcja specjalizującej się w architekturze krajobrazu Field Operations i zespołu architektów Diller Scofidio + Renfro, zakładająca budowę parku z uwzględnieniem pierwotnego charakteru estakady, okazała się strzałem w dziesiątkę.

High Line w krótkim czasie stał się jednym z najmodniejszych miejsc na Manhattanie - wzdłuż parku zaczęły powstawać nowoczesne apartamentowce, galerie sztuki, centra handlowe i restauracje. Nowo powstała część High Line otacza Hudson Yards - miejsce, w którym do końca 2024 roku powstanie kilkanaście wieżowców.

Park nie stracił jednak swojego charakteru - dzikości, którą można odnaleźć w pozornie przypadkowym układzie roślin czy w surowych materiałach wykorzystanych do budowy małej architektury.

Całości High Line dopełniają przepiękne widoki na industrialną zabudowę Manhattanu i rzekę Hudson oraz indywidualne inicjatywy nowojorczyków – darmowe koncerty, spontaniczne spektakle, wspólne ćwiczenia jogi czy gry.

Niezwykły park - doskonały przykład przywrócenia opuszczonego miejsca życiu - przyciąga tych wszystkich, którzy w środku zatłoczonego miasta pragną odnaleźć oazę spokoju – podniebny ogród High Line."(onet.pl)

                                                                                  

                                                                                  

 M.